Agregaların Geometrik Özellikleri

-AGREGALARIN GEOMETRİK ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER-
4.1 ELEME METODU İLE TANE BÜYÜKLÜĞÜ DAĞILIMI TAYİNİ
(TS 3530 EN 933-1)
4.1.1 Kapsam
Bu deney, elek analizi ile agregaların tane büyüklüğü dağılımının belirlenmesi için yapılır ve fillerler
(taş unu) hariç 63 mm’ye kadar anma boyutlu hafif agregalar da dahil, doğal veya yapay orijinli
agregalara uygulanır. Fillerler (taş unu) tane büyüklüğü dağılımının tayini, TS EN 933-10’de verilmiştir.
4.1.2 Prensip
Deney, malzemenin bir seri eleme işlemi yardımıyla azalan büyüklüğe sahip farklı tane boyutları
halinde bölünmesi ve ayrılmasından oluşur. Elek göz açıklıklarının büyüklüğü ve eleklerin sayısı, talep
edilen hassasiyet derecesine ve numunenin cinsine uygun olarak seçilir. Metot, yıkama ve kuru
elemeden oluşur. Farklı elekler üzerinde kalan tanelerin kütlesi, malzemenin ilk kütlesi ile ilişkilidir. Her
bir eleği geçen kümülatif yüzdeler sayısal formda ve istendiğinde grafik olarak rapor edilir
4.1.3 Cihazlar
4.1.3.1. Deney Elekleri, göz açıklıkları TS EN 933-2’ye uygun olmalı ve TS 1227 ISO 3310-1 ve TS
1226 ISO 3310-2’deki özellikleri sağlamalıdır.
4.1.3.2. Tava ve Kapak, eleklere sıkı geçmelidir.
4.1.3.3. Hava Dolaşımlı Etüv, agreganın tane büyüklüğünde değişikliğe sebep olmadan kurutulmasını
sağlayacak, (110°±5)°C sıcaklığa ayarlanabilen, termostatlı.
4.1.3.4. Terazi, deney kısmının kütlesini ± % 0,1 doğrulukla tartabilen.
4.1.3.5. Eleme Makinası (Tercihli).
4.1.4 Deney numunelerinin hazırlanması
Gerekli sayıda deney kısmının hazırlanması için numuneler, TS EN 932-2’ye göre bölme işlemine tabi
tutulmalıdır.
Agregalarda her deney kısmının kütlesi Çizelge 37’de verilenlere uygun olmalıdır.
Çizelge 37 – Normal Agregalar İçin Deney Numunelerinin Kütlesi
Deney kısmı, (110 ± 5)°C’de sıcaklıkta sabit kütleye kadar kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve
kütlesi M1 olarak kayıt edilir.
4.1.5 İşlem
4.1.5.1 Yıkama
Deney kısmı bir kaba yerleştirilir ve üzeri örtülünceye kadar yeterli miktarda su ilave edilir. Topakların
ayrılması için su altında 24 saat bırakılması yararlı olur. Dağıtıcı bir reaktif kullanılabilir. Numunelerin
yeterli şiddette çalkalanması ile ince tanelerin tamamen ayrılması ve süspansiyonu sağlanır. Sadece
bu deney için 63 mikrometre göz açıklıklı eleğin üzerine 1 veya 2 mm göz açıklıklı koruma eleği takılır.
45
Deney elekleri, eleklerden geçen süspansiyonun düzenli akışının sağlanacağı ve gerekirse uygun bir
kapta toplanacak şekilde monte edilmelidir. Numunenin bulunduğu kap alınır ve numune koruma
eleğinin üzerine dökülür, 63 mikrometre göz açıklıklı deney eleğinden geçen su tamamen
berraklaşıncaya kadar yıkamaya devam edilir.
63 μm göz açıklıklı eleğin üzerinde kalan malzeme 1 saat’lik aralıklarla birbirini takip eden iki tartım
arasındaki kütle farkı ± % 0,1’de toleransla sabit oluncaya kadar (110±5)ºC’de kurutulur, daha sonra
soğutulur,tartılır ve kütlesi M2 olarak kaydedilir.
4.1.5.2 Eleme
Yıkanmış ve kurutulmuş malzeme elek takımına dökülür. Elek takımı, yukarıdan aşağıya elek göz
açıklıkları düzenli bir biçimde azalacak şekilde birbirine geçirilmiş ve düzenlenmiş elekler, tava ve
kapaktan ibarettir.
Tecrübeler sonucunda, tüm ince tanelerin yıkama ile uzaklaştırılamadığı belirlenmiştir. Bu nedenle 63
μm göz açıklıklı deney eleği de elek takımına ilave edilmelidir.
Tava ve kapak kullanılarak malzeme kaybına meydan vermeden elek takımı el veya makina ile
sarsılır. Daha sonra sırayla büyük göz açıklıklı elekten başlamak üzere altına tava ve üzerine kapak
konularak her biri elek takımdan ayrılarak, elle tek tek eleme işlemine devam edilir. Her eleği geçen
malzeme elek setinde bulunan bir sonraki elek üzerine konularak işleme devam edilir.
Eleme işlemi esnasında, bir dakika süre içerisinde elek üstü malzemede kütlece % 1’den daha fazla
değişiklik olmuyorsa eleme işleminin tamamlandığı kabul edilebilir.
Eleklerin aşırı yüklenmesinden kaçınmak için eleme işlemi sonucunda elek üzerinde kalan malzeme
(gram cinsinden);
daha büyük olmamalıdır.
Burada;
A : Eleğin alanı, mm2
d : Elek göz açıklığı, mm ‘dir.
Şayet elek üstü malzemelerden birisi bu değeri aşıyorsa aşağıdaki işlemlerin biri uygulanır.
a) Fraksiyon belirtilen max değerler elde edilecek şekilde daha küçük parçalara bölünür ve sırası ile
elenir.
b) Bir sonraki büyüklükteki elekten geçmeyen numunenin bir kısmı numune bölücü veya çeyrekleme
yolu ile bölünür ve azaltılmış deney kısmı ile elek analizine devam edilir. Daha sonraki
hesaplamalarda bu bölmeler dikkate alınmalıdır.
4.1.5.3 Tartım
En büyük göz açıklığına sahip elek üzerinde kalan fraksiyon tartılır, kütlesi % 1 hassasiyette R1 olarak
kayıt edilir. Altındaki elekte kalan fraksiyon için aynı işleme devam edilir. Bu fraksiyon kütlesi R2 olarak
kayıt edilir. Elek takımındaki bütün eleklerde aynı işleme devam edilerek her bir elek fraksiyonun
kütlesini R3, R4 ….Ri olarak tartma işlemine devam edilir. Tavada elenmiş fraksiyon varsa tartılır ve
kütlesi P olarak kayıt edilir.
4.1.6 Hesapların ve sonuçların gösterilmesi
4.1.6.1. Hesaplama
Değişik kütleler eleme deney formuna kayıt edilir.
Her bir elek fraksiyonunun kütlesi (Ri), orijinal kuru kütlenin (M1) yüzdesi olarak hesaplanır.
63 mikrometreye kadar her bir elekten geçen orijinal kuru kütlenin kümülatif yüzdesi hesaplanır.
Aşağıdaki eşitlikten 63 mikron elekten geçen ince tanelerin yüzdesi hesaplanır.
63 mikron elekten geçen ince tanelerin kütlesi % f = [(M1 – M2) + P / M1] x 100
Burada ;
M1 : Deney kısmının kuru kütlesi,kg.
M2 : 63 mikrometre göz açıklıklı elek üzerinde kalan malzemenin kuru kütlesi,kg.
P : Tavadaki malzeme kütlesi,kg. dır.

TagsAgrega belgelendirme, agrega belgesi, agrega ce belgesi, agrega deneyleri, agrega ve beton belgesi, beton agregaları

Beton Agregaları

Betonun yaklaşık olarak hacmen %75’ini oluşturan agregaların nitelik ve nicelikleri, betonun kalitesini ve ekonomisini büyük ölçüde etkiler. Agrega betonun iskeletini oluşturduğundan özelliklerinin kullanılmalarından önce deneylerle belirlenmesi gerekir.Ülkemizde beton agregalarında aranan özellikler TS 706 EN 12620 standardında belirlenmiştir. 2.1 Tanımlar: Agrega: Yapılarda kullanılan taneli malzeme. Agrega, doğal, yapay veya geri kazanılmış tipte olabilir. İri agrega: “D” değerinin 4 mm’den büyük veya 4 mm’ye, “d” değerinin ise 2 mm’den büyük veya 2 mm’ye eşit olduğu tane büyüklüklerindeki agregaya verilen isim. İnce agrega: “D” değerinin 4 mm’den küçük veya 4 mm’ye eşit olduğu tane büyüklüğündeki agregaya verilen isim. Çok ince malzeme: 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen agrega tane sınıfı. Normal agrega TS EN 1097-6’ya uygun olarak tayin edilen etüv kurusu tane yoğunluğu 2000 kg/m3 – 3000 kg/m3 arasında olan agrega. Doğal olarak sınıflandırılmış 0/8 mm’lik agrega: “D” değerinin 8 mm’den küçük veya 8 mm’ye eşit olduğu nehir kökenli doğal agregalara verilen isim. Karışık (tuvenan) agrega: İri ve ince agregaların karışımından oluşan agrega. Dolgu agregası: Çoğunluğu, 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ve yapı malzemelerine belirli özellikler kazandırmak amacıyla ilave edilen malzeme. Doğal agrega: Mekanik işlem dışında herhangi bir işleme tabi tutulmamış olan mineral kaynaklardan elde edilen agrega. Agrega tane sınıfı (büyüklüğü): Agreganın, alt (d) ve üst (D) elek göz açıklıkları cinsinden ifade edilen d/D olarak gösterilişi. di/Di Tane büyüklüğü aralığı İki eleğin büyüğünden (Di) geçen ve küçüğünde (di) tutulan agrega aralığıdır. Etüvde kurutulmuş esasta tane yoğunluğu: Bir agrega numunesinin etüvde kurutulmuş haldeki kütlesinin, taneler içindeki kapalı boşluklar ve suyun girebildiği boşluklar da dahil, suda işgal ettiği hacme oranı. Görünür tane yoğunluğu: Bir agrega numunesinin etüvde kurutulmuş haldeki kütlesinin, taneler içindeki kapalı boşluklar dahil, ancak suyun girebildiği boşluklar hariç olmak üzere, suda işgal ettiği hacme oranı. 25 Doygun ve yüzeyi kurutulmuş esasta tane yoğunluğu: Suyun girebildiği boşluklarda bulunan su ile agrega numunesinin toplam kütlesinin, taneler içindeki kapalı boşluklar ve suyun girebildiği boşluklar da dahil (eğer varsa), suda işgal ettiği hacme oranı. Su emme: Suyun, tanelerdeki boşluklara nüfuz ederek emilmesi sebebiyle, etüvde kurutulmuş agrega numunesinin kütlesinde meydana gelen artış. Sabit kütle: En az 1 saatlik (110 ±5) °C’de yapılan kurutma aralıklarında birbirlerini takip eden iki tartım arasındaki farkın, %0,1’den daha büyük farklılık göstermemesi durumudur. 2.2 Geometrik özellikler 2.2.1 Agrega tane sınıfları Dolgu malzemesi olarak kullanılan agregalar dışındaki bütün agregalar, d/D gösterilişi kullanılarak agrega tane sınıfı cinsinden belirtilmelidir. Agrega tane sınıfları, Çizelge 13’de belirtilen temel elek serisi veya temel elek serisi + seri 1 veya temel elek serisi + seri 2 sütunlarından seçilen bir elek göz açıklığı çifti kullanılarak belirtilmelidir. Seri 1 ve seri 2’den seçilen elek göz açıklık kombinasyonlarının kullanılmasına izin verilmez. Agrega tane sınıfları, 1,4’ten daha küçük bir D/d oranına sahip olmalıdır.

Tagsagrega belgesi, agrega ce, agrega ce belgesi, agrega deneyleri, beton agregaları, taş ce belgesi

agrega ürün belgelendirme

Tagsagrega, Agrega belgeleri, agrega belgesi, agrega ce belgeleri, agrega ce belgesi, agrega ürün, agrega ürün belgeleri, agrega ürün belgesi, blok bims ce belgesi

Agregaların Özellikleri

İyi bir beton üretimi için agregalarda bulunması gereken şartlar şunlardır:

1.    Tane dağılımı (granülometrik bileşim) TS 706’nın gereklerini yerine getirmelidir. Boşluksuz bir beton karışımı elde edilmesine elverişli olmalıdır.

2.    Tane şekli kübik olmalıdır. Şekilce kusurlu (yassı ve uzun) taneler içermemelidir.

3.    Tane dayanımı, istenen özellikte bir betonun yapımı için yeterli olmalıdır. Sert, dayanıklı ve boşluksuz olmalıdır. Aşınmaya dayanımlı olmalıdır.

4.    Sık sık donma-çözülme etkisinde kalan betonlar için kullanılan agrega, dona dayanıklı olmalıdır.

5.    Kil, silt, mil ve toz gibi beton dayanımını ve aderansı olumsuz etkileyen zararlı maddeler içermemelidir.

6.    Organik kökenli ve hafif maddeler içermemelidir.

7.    Beton ve betonarmenin durabilitesini olumsuz yönde etkilememelidir. Agregalar sertleşmiş betonda zararlı hacim artışına ve bu nedenle tahribata neden olabilen sülfatlar, donatı korozyonuna neden olabilecek bazı tuzlar ve klorür içermemelidir.

8.    Betonda alkali silika reaksiyonuna neden olabilecek aktif silisleri içermemelidir.

Tagsagrega, agrega belgesi, agrega ce belgesi, agrega özellikleri, agrega tse belgesi, agregalar, ts 706 en 12620, ts en 13043